30.4.08

Notícia no Mirandum an 1986

Hai nuobas que serán siempre nuobas!
Aspuis de muitas buoltas i acabadica de chegar de las tierras de l Lhabrador eiqui queda para que nun se çqueça.
Buonas tardes
i buona suorte
.

29.4.08

Tie Sessária - Tie Cesária de l'Argentina


Buonas tardes
i buona suorte
.

L Relóijo de l Tiempo


Un retrato tirou-lo Chico Checola an 1968 i l'outro tén trés dies.
Se achardes algue defréncia dezime-lo, que you nun las acho a nun ser la lheira de cebolhas ...
.
Buonos dies
i buona suorte
.

28.4.08

Puonte de ...

Eiqui stá más ua puonte de Cicuiro.
Al pie d'eilha - na Sesta que passou - andaba un casal de Picanços Reales.
Se quereis ancuntrar l nial teneis que çcubrir adonde yê esta puonte.

Buonos dies
i buona suorte ...

... anté para apanhar la paxarada.
.

27.4.08

Fiesta an Samarcos - Senhora de la Lhuç

Hoije no cabeço de la Lhuç houbo fiesta. Tandeiros a la farta, gente para ber la Santa i caiatas de arrebuçado que éran la felçidade de muito garotico an outros tiempos!
Se són doçicas?! I cloradas. Só las amostro para bos dar ambeija.
.
Buonas nuites
i buona suorte
.

25.4.08

La puonte de baixo

Hoije mandoram-me este retrato fresquito de la puonte de baixo – de l mesmo sítio d’onde bos smostrei ua prociçón. Hay algues defréncias: uolmos a menos; strada a más; casas maiores i amanhadas; menos puolo i más alcatrán; outros quelores … sien gente!

Buonas tardes
I buona suorte
.

24.4.08

Lamentações de um velhinho – mirandês – cicourano

Sou luz que me estou apagando
E, já sem brilho nem calor
Vida que está definhando
Sem préstimo nem valor.
A meu tempo eu fui alegre
Até cantei e dancei …
Agora não sei o que quero
Nem mesmo dizer o que sei.
Pensando no que fomos e somos
E no que estamos ficando
Como porcos convivemos
Por vezes fico chorando.
Fico sentado em casa ou no quintal
À espera que o meu tempo passe
E, daquela hora fatal
Que Deus me tire deste impasse.
Meus filhos depois de mim
Continuai a amar-vos mutuamente
Respeitando toda a gente
Porque as pessoas de bem são assim.
Lembrai-vos que as pessoas
Medem-se pelos seus predicados
E, se para Deus são os bons
Os maus são para os diabos
Isto nos dizem as histórias
E os velhos textos sagrados.

19-08-91
António Fernandes – Tiu Andreia

23.4.08

Mirar para Bouça Çanca - aspuis de 40 anhos

Este retrato fui apanhado quaije na mesma direçón i de l mesmo sítio do que l que bos mostrei onte:
la mesma casa cun las mesmas jinelas ... i cun maçanas!!
.
Buonos dies
i buona suorte
.

22.4.08

Bornales an Bouça Çanca - anho de 1968

De béç an quando dá ganas de ir a beber auga a la fuonte de la Senhora, açofinar na fuonte de l Capitán u matar la sede na fuonte de la Buolta.
Mas cume hoije l'auga nun apetece muito por bias de l friu, será melhor dar ua mirada pa l ambiente de calor que los bornales mos traien.
.
Buonas tardes
i buona suorte
.

21.4.08

Bríximos


Se algun quejir dar los nomes ciertos ...
Buonas nuites
i buona suorte
.

20.4.08

Puonte de Matáncia

Hay pu'l termo de Cicuiro ua buona dúzia de puontes i de puntones, muitas yá feitas de cimento i fierro mas outras inda de ua laige sola, u cume yê l causo desta, feitas de bárias troças que ligan los dous lhados de l ribeiro.
Adonde yê esta passaige?

Buonas nuites
i buona suorte
.

19.4.08

Çreijeira




Ua çreijeira yê guapa an que la miremos de bários lhados. Será siempre l'árbol de Cicuiro ... a la par de l castanheiro!


Buonas tardes
i buona suorte
.




18.4.08

Hino a Cicuiro

Aspuis de oubir falar nun T quando li uas cousas suobre Cicuiro ne l sou nuobo caderno, bieno-me a la eideia este testo oureginal feito por quien quaije nun fui a la scola, u mesmo nada, mas que mesmo assi nunca deixou de pensar i ouserbar la sue tierra i l mundo.
Outro die ponerei más cachicos de nós que bán aparecendo por esse ribeiro abaixo!


Hino a Cicouro
(por um seu filho)


Cicouro aldeia velhinha
Do planalto mirandês
Tens Espanha por vizinha
Neste torrão Português
No passado foste vigia
Contra o vizinho leonês.
Teu velho povoado
É por uma cruz dividido
(o ribeiro e a estrada)
Que te abraçam como amigo
Entre Constantim e São Martinho
Tens marcos junto ao caminho.
Com tuas águas puras abundantes
Brotando do teu próprio seio
Com boas terras ao meio
São prazer dos habitantes
E, desde tempos distantes.
Com teus frutos bons e abundantes
Tais como as cerejas brancas-amarelas
Cultivadas por estes habitantes
E, tão raras nas redondezas
Gentes humildes e constantes
São bem dignas destas terras.

António Fernandes
1991

17.4.08

La Peinha Puial

Aquel fin de tarde nun era eigual a tantos finales de tarde antre l çponer de l sol i l tocar de las trindades.
Habie cousas nuobas i quein pudie iba-se arrimando a algun radiico que traie bozes que benien purmeiro de loinge i aspuis iban-se achegando, assi cume las óndias de l mar a ir i a benir meio cortadas por uns pi pi pi i chiadeira que aparecie i dezaparecie.
An riba de la penhica que faie de puial i de lhabadeiro antre la puorta de tiu Delgado i l meio de l camino, ajuntaba-se gente de l bárrio alto a oubir la caixica essa anquanto los oulhares atiraban adreitos a la lhuna tentando çcubrir algua racica de nada que pudisse andicar la chegada de l fuguetón anté aquel queiso quelor de prata por bias de l spelhar de la lhuç de l sol que se habie ancubierto pa los lhados de Sant’Amaro. Se calha estaba tapado pu'l burdión de silbas que l home de la lhuna traie a las cuostas siempre qu’eilha botaba más lhuç!

Quando la sacoran de los lhados de la Molineira, acarreada a la rastra nua corça puxada por dues juntas de bacas, pensaba eilha que eirie a ser metida nos liçaces de la casa, mas fui-se quedando de lhado, u por bias de l peso u por mala gana de los oubreiros que nun le apetecie scachá-la cun miedo de partir las marras i los picos an tanta dureza, u porque Palmira, inda garotica, gustaba de poner las monicas de piedra anriba daquel talho grande feito andor de suonhos i de ganas de ser pursora.
Dezapareciran todas i quedou eilha solica eilhi:
- Á Antonho, mira que puial más liso mos dá esta peinha! I sierbe de lhabadeiro tamien. La bica queda a la mano i nien mos storba a nós nien a Zé para antrar ne l sou quintal. Dezie tie Cremilde.
- Pois então deixa-a ficar. Amanhã já falo com Júlio Prieto para a calçarmos bem calçada não vá ainda alguém ferir-se!

Dito i feito, ne l die a seguir anquanto uns terminaban de arrematar l telhado de la casa, pega-se tiu Antonho i tiu Júlio al redor de la piedra para la calçar. Cada un cun sue palanca de fierro: OU … OU … OUUUUUUUPA! OU … OU … OUUUUUUUUPA! OU … OU … OUUUUUUUUPA!
Estában nisto quando, cu'l peso de la peinha aspuis de se scapar dun calço, spipa-se la palanca de las manos de Antonho e dá-le ua burdoada nua canielha!
Cun dous rudiones, agarra l fierro nas dues manos mira para él mui sério, arreganhando-le los dientes, a los abanones i cun uolhos a botar lhume más brumeilhos que l sou pelo:
- Olha lá minha Fera! Se fosses gente comia-te!
Á tiu Delgado, se calha nun teniedes dientes para tanto! Morena si estaba la palanca essa, mas cume era de fierro … aposto que se fura reçandida d’África i más amerosa inda se bos antolhaba …
Quedou tán anraibado que nunca más mexiu na peinha i tamien por bias desso eilhi naciu l puial que agora staba rodiado de gente a oubir l rádio i a mirar la lhuna.

Todos ancantadicos i you tamien. Uns dezien que essas cousas éran ambençones de los amaricanos, outros dezien que era todo para traer l pobo eiludido i cun miedo, que solo assí se dominarie bien … pus quien çcute l que nun antende deixa por çcutir l que l’anteressa de beras. D’antes cume hoije!

- Mas bós pensais que eilhes chegan alhá? Bien anganados andais! Antón se stebissen nun se bie l fumo de l fuguetón?! Dezie tiu Claudino Checola.

- Nóoo, a mi tamien me parece que nun ye possible un airoplano chegar tán loinge! quementaba tie Joana que anté parecie un angenheiro!

- Ó homes, mas escutai o que diz o rádio! Não tendes acompanhado as notícias?! Pois! só bos importam essas coisas dos folhetins i de Fátima! Buolbie tiu Delgado.

L puial nun dezie nada i you, pouco más alto que él, iba ouserbando. Sí, porque a mi naide me pedie oupenión. Diç que yá sabie ler mas inda nun sabie antander las seinhas de l mundo! Se calha tenien rezón.
Neste dá openión i nun dá, dixai oubir l rádio, mirai que nun se bei, si se bei, fumo nun hai, puolo tampouco, antre lérias d’uns, leis d’outros i eignoráncia de todos, tiu Delgado bira-se para mi, pon-se agachadico a la mie altura i cun joeilho ne l suolo, çquecendo l’outra gente toda, apunta l cielo i diç debagarico cuntrapiando l’oulhar antre mi, l rádio i las streilhas que a los poucos nacien:

- Os livros são para ler
E o mundo para observar,
Nisso tudo está o saber
Que tu irás precisar!

Oubrigado tiu Antonho. Teniedes rezón!

Buonos dies
i buona suorte
.

16.4.08

La pita que partiu l bidro

Cume bos amostrei trasdonte las bistas zde la puorta de Tiu Delgado, hoije traio-bos eiqui la casa d'el bista de l sítio onde habie l famoso Puial /Lhabadeiro / Peinha de anzonar ... guardadora de stórias i de cumbersas.
Las jinelas éram berdes, de madeira i cun seis u más bidros cada ua.
Cunta-se que quaije ne l final de la cunstruçón, fui tiu Delgado que puso las bidraças nessas jinelas.
Las pitas inda andaban na rue por todo l lhado i a bezes pu las huortas i semelheiros, outras bezes nos nialeiros escundidos por baixo de las ramalhadas i adonde solo la garotada cunseguie antrar.
Estaban antón los bridros todos cortadicos ancostados a ua tabra anquanto se iban amanhando nas jinelas segurados cun arestas de sapateiro.
Tic tic tic este stá benga outro i assi por delantre, quando ua pita que andaba an busca de algua lhumbriç, forfalhas u grano nalgua buosta, dou ua sbolaciadela an riba de l montón i scachou-le un bidro que starie más andeble i menos stribado!
Tiu Antonho al ber aquilho, ancosta la jinela que tenie na mano, mira la pita mui sério cume se la stebisse a ancantar, zampa-se a correr atrás d'eilha i só parou quando la agarrou antre ua uolmeira i la parede de la cortina de tiu Adelino.
Ua mano nas patas i outra ne la cabeça, lhieba-la acerca de l puial, arranca-le a la dentada meia dúzia de prumas de l cachaço e chama atie Cremilde:
- Ó mulher! traz cá uma faca i uma malga que hoje já temos guisado!
Quando los oubjetos de l sacrefício chegoran, bira-se tie Cremilde para él cun cara de anraibada:
- Al menos podies haber aporbeitado l sangre. Para outra béç a ber se nun le arrancas las prumas cun tanta fuorça i me dás tiempo de calcer l'auga pa la sprumar!

Buonos dies
i buona suorte
.

15.4.08

Bolantes


Buonas tardes
i buona suorte
.

La Caminada

Hoije falan uolhos mareados.
Quedamos quietos, mudos, calhados i c'un aperto nas gorjas diç baixico l pansar:
- Para ende tamien ye l nuosso caminar!


Buonos dies
Todos los dies

14.4.08

La puorta de Tiu Delgado

Onte staba you a la léria ... i bieno-me a la eideia (assí cume ua çanteilha) l Puial / Lhabadeiro / Peinha resgalguina que habie a la puorta de tiu Delgado. Quedaba más u menos antre essa squinica de alcatrán que aparece an baixo a la dreita de l retrato i l xeixo branco ne l meio de la yerba.
La parreira de tiu Zé inda eilhi stá i nun l zminte!
Hoije quedamos pu l sítio, outro die coinceremos la peinha.

Buonas tardes
i buona suorte
.

13.4.08

La Prociçón ne l Die de Fiesta

Cume las ganas de screbir nun éran assi muitas i hoije ye Deimingo - die de fiesta pa los católicos - trai-bos ua prociçón. Hai gente coincida.

buonos dies
... i buona suorte
.

11.4.08

Al coneilho de Bila Chana

Ua de las personas más antressantes que Cicuiro coinciu tenerá sido tiu Antonho Delgado. Guardaba stórias i lhonas de la mocidade bibida pa los lhados de Bila Chana i de las guerras antre três mocidades (Bila Chana, Dues Eigreijas i Fuonte Aldé(?)) ne l die de fiesta de la Trindade.
Nas nuites de serano quedaba you d’uolho spreitón a oubir cuontas de mouras ancantadas, príncepes a montar cabalhos brancos para salbar pricesas ambruxadas … cousas assí que de quaije nada él cunseguie faer la felçidade de un garotico de quatro ou cinco anhos.
Nunca dou fé de l oubir falar an mirandês – que ye tamien la mie segunda lhéngua - pus péç-me que toda la bida se sentiu más de l praino i menos de la raia. Éra coincido por andar a cabalho nua ieuga a quien daba muito mimo mas tamien era capaç de arrancar a dantadas las clinas de las andadeiras se eilha disse algun rudión más mal dado. Al melhor nun traie spantadeiras!

Aquél die, saliu a pie pa las arribas de l Douro miu Antonho i más trés u quatro marmanjolas de la sue eidade adreitos a la fiesta de Mámoles. Ne l més d’Agosto nun era mui custoso atrabessar l riu: traie menos auga, staba más caliente, ne las peinhas nun se resbalaba tanto i habie más sítios adonde scunder las cuordas e la trasga cun que armaban la artimanha para atrabessar d’un lhado a outro de l riu.
Bien canseiras passaban las gentes de l praino ne l contrabando i más tarde a serbir de passadores! Ne la raia todo era más fáçl: spreitaban-se los guardas i aspuis era passar por adonde eilhes nun stában!
Mas cume you iba dezindo, furan a la fiesta essa de Mámoles, beiloran, quemiran, bebiran, aspuis de l baile passoran l que faltaba de la nuite nua parba anroscados nua manta i al rumper dal die ála pul camino donde benistes! Alhá turnoran a atrabessar l riu para Bila Chana.

Al chubir las arribas, antre ua peinha i un zimbro, meio scundido ambaixo duns mofos staba un conelhico acabado de salir de la lúria. Quaije cume la magie de triteiro, queda l coneilho nas manos de Antonho:
- Ora bais a ber que frejolada nós bamos a amanhar contigo meu orelhudo! I cheno de proua por bias de ser al más listo – pensaba él - mete-lo ne l bolso de l peito de la jaqueta cul rabo a la muostra.

Assi que salen de l carreirón i entran ne l camino aparece la patrulha de la Gé Né Ré. La fiesta habie sido tán buona i quaije an casa són apanhados! Tanto çcuido nien parecie ser d’eilhes que se cunsiderában los más guichos de los alrededores. Inda por anriba cu l coneilho a la muostra! Diç que la pata de cuneilho dá suorte! … sí sí, eilhes tenien quatro e fui l que se biu, tanto assí fui que passado un rato staban todos presos no quartel de la guarda an Miranda! Mas l pior era l cuneilho, se calha essa albelidade daba dous ou trés meses de prisión! Cume poderie ir a ber a Cremilde an riba de sue ieuga? Esso era l que más l atormentaba.

Por suorte ou zgrácia l comandante de la guarniçón de Miranda habie ido a Bregáncia por bias de las nuobas ourientaçones que benien de Lisboua i eilhes tenien que quedar presos anté el chegar. Ua nuite de cadena naide la tiraba mas l pior era l coneilho que cuntinaba ne l bolso de la jaqueta i se l comandante l bie nien al feturo suogro – Senhor Abade, l’Abade de Baçal, nó l berdadeiro mas l’outro – lo salbarie.
Ampeçou antón a caminar d’un lhado pa l outro, miraba las paredes, l suolo i l forro. Buona amoladela le dou l coneilho esse! Repassinou la nuite toda drento daqueilha gaiola a matutar i nun se l’scurrie nada que l alebiasse l peso de l coneilho i l miedo de quedar preso. Se fura un papel – assi cume ua carta que nun debie caer an ruins manos ... fazie de cuonta que éra ua óstia! Mas un cuneilho?!
Sentou-se nun xaragón de folheilho a las riscas para ber se çcansaba un cachico mas alhá cuntinuaba l coneilho ne l bolso i nas eideias. Eilhi tamien nun pudie quedar, por esso tenie que faer algue cousa i de brebe.

Quando l teniente l chama po la manhana …
- Então o que o trás por cá sr. Delgado?! Preguntou l teniente meio a la caçoada por bias de saber que era él que traie l coneilho.
- Sua excelência senhor tenente – i fai ua bénia quaije anté l suolo cun cara de medrunco que nun era – saberá por que mos prenderam. Nós tínhamos ido a nadar até ao rio quando demos de caras com a patrulha que nos encaminhou pra cá!
- Com que então a nadar com peixes cheios de pelos e orelhas grandes?!
Antonho Delgado mirou l quemandante, amostrou ua cara cume se la cumbersa nun fusse cun él que puso l teniente a scumar tanto de la boca cume ua baca a remoniar. Nesto sálen dous berros i ua punhada na mesa que anté se oubiu an Cércio.
- Plantão! Chame o sargento Ventura i o nosso cabo Miguel! I buolbiu cum bóç de mandón, Revistem esse senhor bem revistado! Se necessário for vão bucar o zimbro onde estava o bicho!
La cuonta staba cada béç más feia, mas Antonho tamien nun era home de se acular cu l teniente! Péç-me que nien cun l gineral! I cuntinaba quetico cume l’auga na açuda de la Baglina nun die de calma.

Passadas uas buonas dues horas ne l anterrogatório, no ampalpa, znuda i biste, ne l zbirar de culchón de l catre, de mirar todas las rachicas de las tabras, de ouserbar l çcampado na frente a los fierros de la jinela de l calabouço i l teniente a botar lhume pu los uolhos i las narizes, de l coneilho nien un pelo. Adonde se metiu naide sabe, ambibecer nun ambibeciu, cheirar mal nun cheirou i suobre él Antonho Delgado nunca más dixo ua palabra!

Carai!!! ... I bós si fazistes esso?!?!

Buonos dies ...
... i buona suorte
.

10.4.08

Os Campos da Minha Aldeia

Era tempo de tudo:
Do vento, do frio
Da chuva e da neve.
No céu uma nuvem seca.
O sol baixo.
O chão duro pejado de folhas caídas.
Sem aves nem sons do campo.
Era noite na floresta pincelada a gelo pelo vendaval.
Árvores despidas de ninhos,
Ramos sem flor fustigados pelo zumbido da nortada.
Como estava triste a minha floresta!
E demorava a florir.
Mas um dia
Desde o romper da aurora o sol brilhou.
Pintou tudo de verdes e amarelos,
Rosas e lilás,
Ervas a desabrochar, giestas com cheiro a mel.
Urzes, carquejas e estevas tingiam o campo de tons rosa, verde, amarelo.
Um cuco cantava,
A cotovia voava alegre em rodopio por cima da seara verde ondulada.
Como eram lindos os campos de trigo oscilando ao sabor da brisa!
Pareciam carneiros a correr, brincalhões, saltitando pelas barreiras do caminho!
Tudo isso voltara.
Ao longe um rebanho
Dlin dlan dlin dlan
Chocalhos e campainhas assinalando cada dentada de erva fresca.
Pontos brancos e negros na colina de flores e de relva matizada com tons de esperança.
Aqui e além uma papoila
e um malmequer indicavam a primavera.
Sem frio e sem vento,
Com sol e bom tempo
A vida sorria nos campos da minha aldeia.
Perdida, talvez, para lá das montanhas,
Mas bem viva nas colinas da vida que a vida foi dando.
Com invernos e verões,
Noites quentes,
Serões,
Amores, paixões.
Encontros presentes.
Desencontros vividos,
Carinhos sentidos entre dedos amigos.
Ternura e conforto no leito aos poucos criado
Lutando e crescendo a cada hora passada.
Sorrindo,
Contemplando a beleza que a cada minuto nos dão em troca de nada.

Bom dia

e boa sorte
.

9.4.08

Abelinos



I agora?! bá a ber que de bós só tenemos al buosso abó.
Fernando! mira que l prometido ye debido i bou-te a cobrar.
Alguns andan atrás de l "jabaril" i aspuis nun le queda tiempo! Cumprende-se.
Buonas nuites
i buona suorte
.




Al die de la Boda

Tiu Antonho "Andreia" - "Andrés" - talbéç l maior poeta i pansador que cicuiro tubo - i Tie Ester ne l die de la sue boda an 1935.
Bou a cunfessar-bos ua cousa: La espressón de l'oulhar de tie Ester yê eigualico al que mos mirou a mi i a Carlos Cebolho l die de las alfaces de tiu Bicente! La eimaije d'ua personalidade fuorte de la matriarca fincón d'ua familia.

Buonos dies ...
... e buona suorte

8.4.08

André i Josefa

Aspuis de recebir ua relíquia destas, nun rejisti an bos la amostrar! Ye de l anho de 1935 (?) al die de la boda de tiu Antonho Andreia. I Andreia por bias que l pai d'el se chamaba André (Andrés para nós), que l apelhido dél era Fernandes.
La mai de tiu Antonho chama-se Josefa (Jesefa) i eiqui bén tamien.

Dius te lo pague Guida, por mos amostrares a tous bisabós.

Buonas tardes
e Buona suorte!
.

Andreias - toda la família





Béngan los retratos pal Balhe! Esta cousa debe ir po'la carreira de l'alfabeto!
Buonas tardes
e buona suorte

7.4.08

Tiu Abelino Paixão

Avelino Torrão éra l abó de Óscar, de Mário Furriel i de Cristina, antre outros. Éra armano de tiu Primo Torrão, l abó de los Primos (Demingos, Delfin, Belmiro, ...).
Stubo de guarda an Custantín adonde chegou a cabo por bias de ua grande apreensón de contrabando (ua boiada) alhá pa los lhados de la Ourrieta de la Guerra.
Diç que nun die de folga - él andaba meio çcunfiado que passaba cuntrabando para Spanha ne l tiempo de la Guerra Çebil i aspuis - seguiu los guardas que stában de patrulha i biu que habien ido adreitos al Camino Mourisco.
Antón él, ne le meio de ua nuite scura cume l péç fui-se an santido cuntrairo.
Aspuis de un cachico a sperar ne l meio de uns touçones, que inda nun habien sido rebuoltos ne las "Campanhas do Trigo" de Salazar, dou-se cuonta que la boiada staba a passar ne l meio de l balhe.
Ampeçou antón a rodiar l contrabando mui legeiro i botando bozes siempre zefrentes cunsante l sítio onde staba.
Los contrabandistas, todos acagaçadicos pensando que éran meia dúzia de guardas (tantos cume las bozes zefrentes que tiu Abelino faie) scaporan-se a siete pies antes que inda fussen presos tamien.
Quando ampeçou a clarear l die agarrou la boiada i metiu-la a la puorta de l posto. Habie ganho la nuite, la semana i l més. Diç que por esso fui promobido i inda le doran l suoldo eigual a un anho de trabalho!
Mas amostrou que de burro e medrunco nun tenie nada!

Buonas nuites

e buona suorte!

6.4.08

Al die de los molinos

Cume dizen que hoije ye l die de los molinos, traio-bos eiqui la bóç de l Padre Manuel Preto que se calha naide cume él retrata tán bien l trabalho de l molineiro.

Ne la scrita oureginal:

Eilhi Naci Iou

La casa de l’molino, antriçadica
Antre la ribeira e la punta de la calêndra,
Toda l’auga bebê por três canales:
Dôs de las pêdras, alveira e morneira,
Outra, más lharga, de l’pisóm…

E era ua música de mil demonhos,
Sêm parar, nêm de nuite nem de dê!
L’s tarabêlhos:tatarará!
E l’s malhos: pómpóm, pompom!

Ouvê-se de las Peinhas de Gordo,
De la crona de la Dôrna,
De la punta de las Antraugas
E de l’alto de l’Castrelhóm.

Se l’aire venê de baixo,
E l'tempo stava de lei,
Para quêm venê de Spanha,
Iá s’ouvê no Alçapóm!

De toda parte eilhi acudê gente,
Cum burros cum albarda e sêm albarda,
Cargadicos de sacos que moler,
De xergas e burelas que pisar,
E outros venên só para ver…

Gente de Samartino,
Avelhanoso u Angueira,
La Zpeciosa e Zenízio,
La Prôva e Infainz,
Cicuiro e Costantim,
Vêlhos, moços e moças,
Era um ir e venir
Que num tenê parar,
Que num tenê fim!

Fusse einvêrno u verano,
U primavera u outonho,
Sêmpre s’ouvê de las bestas
Um roznadeiro medonho!

E antóm eran seranadas
A la lhuz de la candeia,
A cuntar lhonas e a rir,
A filar e a fazer meia!

E quando l’sônho apertava
Acabava-se l’berreiro:
Uns deitavan-se na cama,
Outros no sôlo u no scanho,
Outros iban p’l’palheiro!

E nas palas de l’s rodreznos
A rodrar, sêmpre a rodrar,
Desfazê-se l’auga an scuma
Cumo la nêve a brilhar.

Tatarará, pom, pom, pom,
Era l’molino a moler,
Era l’pisóm a pisar,
Era l’pardo a tomar côrpo,
Era la tolba a vaziar.

“Dlim, dlim, dlim,
L’pan iá stá no fim!”
(Era l’chocalho a avisar).
E l’pai u la mai,
U Zé Luis u Manuel
U Marê u Abel,
Tenên que se lhevantar
A colhé’la farina
E outro saco a botar.

- “Tan, tan, tan! – stá seca l’arca!
Tan, tan, tan ! – quêro más auga! "
(Era l’pisóm a chamar).

E antóm algum de la casa
Tenê que s’alhevantar
A botar auga calênte
Para la pisa molhar.

Mas ai, quando venên
A anaugar la raneira
Las terribles anchenas,
Parava molino e pisóm,
L’auga metê-se na casa
E eran trabalhos e penas!

Ai, quantas vezes la mai,
Quando sentê l’auga a antrar
A chorar se lhevantou!

Ai, quantas vezes la pobre,
Chapuçando chapuçando
E chamando po’l’sou nino
A la sô cama chegou!

Ai, quantas vezes, ai, quantas,
Cum mêdo que s’afogasse
Al sou peito l’apertou!
......................................
Aqueilha cama era la mê,
E aquel nino era iou!

.

Froles queimadas

Froles ... ardidas.


Buonos dies
i buona suorte
.

5.4.08

Cicuiro an Abeiro

La purmeira moça de Cicuiro que se botou d'un abión abaixo culgada nun guardachuba!
Retrato fresquito dal die purmeiro deste més.
Bá a ber se quando benires mus trais uns "uobos" que diç que són mui doçicos!

Buonos dies ...
... e buona suorte
.

Cicuiro an Cádiç

Eilhes andan spargidos pu'l mundo.
Qualquiera die inda bán a la lhuna!

.

Cicuiro no Quebec


.

4.4.08

Hay cigunha an Cicuiro!!!



Pus agora yá nun yê l'uolmo de la cigunha.
Yê l freixo de la cigunha.
I aspuis de muitos anhos sien la matraca de la dita, a ber se este anho la pardalada fai l nial nas galhas de l nial d'eilha.
El ay matracas de que se gusta!!

Buonas tardes ...

... i buona suorte
.

3.4.08

Al Diabo

La gente iba-se amanhando na curralada. Él eran chapéus nuobos, cholas de strena, xambras de renda, saias cun riscas de beludo, camisas de poplina i calças de cotin feitas por tiu Chico Coxo. Capas cun honra i sien honra, de Cicuiro, Samartino i d’outros lhugares que habien benido a ber la gente i la cuonta.
De Samartino bieno Antonho, filho yá moço de tie Marie Cortiçuola, la mai, l pai Álbaro i l armanico Chico Maleitas. Benien al quelóquio ansaiado no eimbierno por tiu Cagón i tiu Antonho Delgado i aporbeitaban para ber a tiu Luissito – inda pariente de loinge de l abó d’Álbaro - i tie Sessária.
Ua croua era la paga por cada persona, los garoticos nada, só quien yá habie pagado “las antradas”!
Aqueilhas cuontas tán bien andonadas deixaban nuobos i bielhos cun cumbersas para meio anho i las rapazas cloradas solo de mirar ua mocidade tán pimpona!

Staba todo mundo a tomar atento nun santico que sbolaciaba de l alto de un bareiro …
HÁ HÁ HÁ HÁ tum trunm plás … QUANTOS LHIEBO HOIJE PA L CALDEIRÓN DE LOS EINFIERNOS?
Que diabo tán bien cumpuosto aquel Zé Polreta: bóç gorda, calagouça a bater ne l strado, cara spintarroxada de negro i burmeilho i un rabo de tranças anroscadas nua brime. Se calha habie stado meio anho ou más sien se lhabar tal era l tamanho de las cotras nas manos, nos joeilhos i ne las poças de los carcanháles.
Cada garotico scundie-se adonde pudie siempre que l diado s'amostraba. Tembraban cume las fuolhas de l álamo al pie de la puonte de baixo. Que miedo … era pior do que salir a las nuites sin pagar l bino i dar-se de caras cun tiu Bicente! Se l diabo era assi nun era de stranhar que tanta gente fusse a missa!

Na semana a seguir, staba Antonho a arar alhá pa la Bicha na tierra de frente a las Calçadas i sou armano Chico Maleitas, çcalço por bias de los calhos, guardaba la cabra i dous chebicos pequerricos na passaige que dá pa los Molinos de la Raia.
Zé Polreta na frente de sue junta de bacas prontas pa la relba, guelhada na mano, passada cumpassiada, cun ar sereno mal ancarado cume quaije siempre, bai abaixando adreitos a la tierra de l’ourrieta de la Falgueira ancurtiando camino anté l pastorico.
Ancaran ul pa l outro, Chico ampeça a tembrar, ye l diabo, nun ye, asparecer si se asparece, cara retratada i cagada cume siempre, l cheiro inda nun se habie tirado que l’auga staba frie, que fago, quedo-me calhadico que stá eilhi miu armano …
- Antón rapáç, como-te la mocha ou lhiebo-te los chibos? Solta Zé Polreta cum bóç de truno.
Ay que si yê l diabo … Dius m’acuda … “á paticas” …
Cume las cholas nun pesaban i albarcas nun habie, los dedicos furan quedando marcados na tierra inda meio fresca i n elas poças d'auga dal camino anté Samartino. Curriu tanto i tán assustado que solo mirou para trás quando chegou al meio l lhugar.
- Ah Zé, para que m'assustas l garoto que inda l'oubrigas a chimpar nalgun poço de la mina! – boziou Antonho.
- Nun téngas miedo que él sabe l camino.

Dous ou três anhos antes de morrer por ende cun oitenta anhos, staba Zé Polreta sentado ne l sou puial al soalheiro quando passan dous tius, Demingos i un çcoincido, rue arriba adreitos al Prado.
- Buonas tardes! Antón a sorber la raçica caliente?
- Buonas tardes mos dé Dius. Ando a spreitar las melras a ber para adonde lhieban al çubiaco! I antón quien yê este pimpón que bén cuntigo?
L farrusteiro mirou a Zé, purmeiro cun cara de poucas fiestas, aspuis más ameroso, standiu-le la mano, cumpassiou la bóç i atirou-le:
- Pus mira que se fusse hoije nun me scapaba no! you nun sei se fui de l cheiro se de la "belheza" mas solo parei debaixo de l scanho!
Por ua béç bieno-le ua lhagrimica ambergonhada al diabo, alhebanta-se stribado no caiato, abraça Chico Maleitas, mira pa la preça de casa i cun ar de santo solta la bóç:
- Á Marie! Trai la chabe de la dega que yá tenemos cumpanha para poner la torneira a la cuba de dieç almudes!

Buonos dies ...
... i buona suorte
.

2.4.08

1.4.08

Retrato anhos 30(?) - Bários



Eiqui bos trago más ua relíquia de los anhos 30 ou por aí.
Manhana yá bos ansino seis ou siete. I dous - que you saiba - inda los tenemos cun nós...

Oubrigado Iria.

Buonas tardes ...
... i buona suorte

.

Al Monstro de la Baglina


Al que me mandou este retrato - tirado hoije mesmo no açude dal Balhe - staba más acagaçadico que Jesé!
Dezie más ou menos assi l quementairo:
"Á Boieiro, manda este retrato a los que mandan, pus nós eiqui nun sabemos l que faer cun tamanho quelubrón que anda ne l'auga. Naide diç d'adonde bieno i mira que se nun se resulbe al porblema las boiadas nunca más poderán paçer eilhi.
Ne l retrato que te mando puodes ber cun tous própios uolhos ua parte de la cabeça i más atrás un cachico dal lhombo de la fiera."

Mira Burriqueiro, la mie parte yá la fize, mas nun mateis l bicho esse por nada deste mundo. Se calha yê algua moura ancantada que resulbiu amostrar-se un cachico para que l príncepe la baia a salbar. Bota-le uas berças e uns granicos de trigo a ber se la amboubas anté se çcubrir la berdade toda.

Buonas nuites

i buona surte

.