7.12.09

Al correr de la bida - Padre Zé por el mesmo (I)

You naci an Cicuiro an 18 de Nobembre de 1920.
La mie tierra ye pequeinha, talbeç de las más pequeinhas, mas tenie i ten trés nomes: Cicouro, an pertués; Cicuiro, an mirandés; i Cicuero, an castelhano. Stá a menos de 1 km de la raia, nua sierra que ten l mesmo nome. L sou nome, dízen, ben de l lhatin chicorium, de l grego kicoriun i no plural cicoria. Diç Leite de Vasconcelos que eilhi habie muita chicória (ua alface más dura que la normal i que purifica l sangre). Éran ls monjes de Moreiruola que la trabalhában cul nome de quinta San Juan. La sierra a que stá abrigada ten 4 Km de cumprido – ouriente poente – i ten 920m de altitude ne l termo de l Castielho.
Cicuiro i Custantin, a 3Km un de l outro, formában ua freguesie an que la cabeça staba an Cicuiro i los pies an Custantin. Mui mal, porque la Junta quedaba an Custantin i l Regidor an Cicuiro. Aquilho nun andaba nien zandaba.
Mius pais dórun-me un nome que ye más quemun do que próprio: José Francisco Fernandes. Hai ne l cunceilho de Miranda más de duzientos cun este nome. Solo citando ls pais se çtínguen i an berdade este miu nome fai un berso de siete sílabas: José Francisco Fernandes. Quando fiç las bodas de diamante – sessenta anhos de missa – acrecentei l nome de Juan. Hai apelhidos an Cicuiro cun esse nome. L miu tiu Manulon, chamaba-se Juan de Dius Juan. Mie mai Eimilia Rosa Juan.
Las mies purmeiras lhembráncias: na nuite eisata an que fiç dous anhos i meio dou-se un causo na casa de mius pais que solo cula muorte you squecerei. You cunto: mius pais drumien na sue cama i you nua xerga de l miu tamanho, no suolo de l sobrado para nun me cair. A altas horas de la nuite c’ua lhuç acordei i culas falas que habie no sobrado. Abri los uolhos i beio anton miu pai c’ua candeia de azeite acesa i alhebantado. Dues ou trés mulhieres an buolta de mie mai de piernas stendidas. You preguntei: que stais a fazer? Ides a cortar ua pierna a mie mai? Bamos si, mas tu agora tapa-te i drume senó cortamos-te tamien ua pierna a ti. Nó, nó, you nun quiero. Tapei-me i drumi. Nas manhanas seguintes bi que mie mai tenie las dues piernas cume you. Antón nun la cortórun? Bi que eilha traie un mono de palo, assi me pareciu, agarrado i anrebulhado nun xal. Bie que chubie i abaixaba las scaleiras. Aquel mono de palo que mie mai siempre traie anrebulhado no xal i nun lo lhargaba más (a mi ye que me lhargaba) abrie i cerraba los uolhos. You fiç un malo juízio, mie mai até parecie tonta cuidando tanto daquel mono i a mi deixaba-me d’aparte … cunfesso, á mai que a los dous anho i meio tube un malo pensamiento, perdonai-me alhá de l cielo. Las mais perdónan siempre a los filhos, mas nun sei porquei dar tanta amportáncia a un mono i a mi deixar-me de parte. Más tarde pensei que se calhar aquel mono era giente cume you i que haberie no mundo outras gientes cume you i que nun staba solo neste mundo. L mono que abrie i cerraba los uolhos era miu armano Abílio a que mie mai cun muitos beisos le habie dado la bida.
Purmeira parte de l testo publicado na fuolha mirandesa de l Jornal Nordeste an 17-11-2009

Sem comentários: