20.4.10

Miranda

- Anton, stás buono?
- Buono! I tu?
- Tamien sien nobidade!
- I la família, toda rija?
- Tamien, sien peligro: naide quier morrer.
- Baia! Baia! Pus anton más bal!
- I donde benes?
- Bengo de Miranda.
La cumbersa passou-se al pie de mi. Era la sigunda ou terceira beç que me acordaba de oubir falar na Miranda.
Puls modos debie tratar-se d’ua tierra amportante, eilhi para aqueilhes lhados.
Yá doutra feita tenie oubido amentar na “repartiçon de Miranda” adonde se falaba grabe ou fidalgo, al cuntrairo de la nuossa fala más simpres i por esso me parecie más natural!
- Gustaba de ber a Miranda! Dizen que ye cidade! Aposte que ye guapa!...
- Nien por esso! Si ua cidade, assi… más ou menos – atalhou miu tiu: - Tu yá biste la bila spanhola de Alcanhiças?
- Bi, no die de ls touros. Ten ua praça no meio i uas casas altas cun barandas i un pequeinho jardin a la antrada.
- Pus por ende yá sacas ua eideia! Miranda nien chega al rastro de Alcanhiças.
- Alcanhiças bal muito más – acrecentou mie tie. Ten moaige, quemércios i letecidade de nuite.
- Se tirarmos la sé a Miranda, aton tamien te dou rezon – amentou alguien de l munton. Mirai que la Sé ye cousa amportante. Aposto que nien Lisboua ou l Porto cuntan c’ua eigreija tás guapa!
- La Sé acá para mi ten ua cousa digna de aprécio, i que bal la pena: aqueilha carranca que sustén “ ls uorganos”.
- Á! “ls uorganos” cumo tocában bien quando, yá bai para uns anhos – dás fé Marie? – se ourganizou la prociçon de las Nuossas Senhoras de l cunceilho a pedir chuba. Oubírun-se trompetas por toda la cidade.
- Dou fé mui bien. Chobiu tanto que demoremos trés dies sien tornar, que nun se rumpie puls caminos.
- Mirai! Tanta era l’auga!
Esta cumbersa passou-se no cerrado de las Chanas nun die de l més de San Juan quando fumos a cargar feno! Miranda quedaba para aqueilhes lhados.
Ora iou cuincie cumo dixe, Alcanhiças. Truxe d’alhá muitos jornales cun retratos que espetei na cabeceira de la cama.
Truxe tapones feitos a máquina i lhatas screbidas, lhatas de escabeche i pelotas de caramelos presas nun eilástico!
Mas de Miranda… yá bieno dalgua cousa buona?
.     Si, de Miranda
.     benien las licéncias
.     benien las pagadas
.     i ls manifestos;
.     benien las guias pa ls animales
.     i las chapas pa ls carros;
.     las suortes pa ls moços
.     i las taxas i las cadernetas;
.     benien ls acusos, cuntribuiçoes i multas;
.     einfantários i transmissiones;
.     benien ls registros: sisas, décimas;
.     relaxes
.     i ls juros de demora.
Moras que amargan que nien brunhos berdes. I l probe diabro que tebir l gusto de quemer pus que aguante.
Ora todo esto se pagaba puls uolhos de la cara!
Benie por fin la temida Guarda Republicana.
Ls garoticos rotos, al bé-la scundien-se an casa ou atrás de las saias de la mai.
Las ties parában cul feixe, ou de cántaro na mano, quando benien de la fuonte. Pasmaban-se a mirar sérias, al bé-la atrabessar ancuiraciada, relhuziente, oinipotiente.
L lhabrador no die marcado, chobisse, nebasse ou fazisse sol, tomaba de la burra arracionada arresignada cumpanheira de biaije, la buona jumenta que çpensaba licenças, i el alhá percorrie, a cabalho, trés, quatro léguas puxadas… até Miranda!
A la nuite regressaba culs bolsos bazios mas libre, libre para outra i semelhantes.
Lhieban-mos todo, mal mos deixan çton para mercar: ua camisa, ua bara de pardo, ua saca de guano; i uns lharegos quein chega a eilhes? Todo comen esses de Miranda, todo lhieba sumiço.
- Houbo un chabasco de lhéngua amprudiente i torpe que se astrebiu a falar cumo pensaba no jerico i lhougo quemiu pula maquila gorda: ye natural!
- Bien feita! – dezien-le ls outros – quien te manda ser fáto nien torpe. Cun esses de uolho guicho debe de se ousar respeito i eiducaçon. Se nó, cadena!
I la lhibardade ye tan guapa! Nó, que la lhibardade, senhor, ye mui guapa!
Miranda nó! Cumo poderie ser guapa ua cidade, cun mil habitantes, donde mos chega todo esto?
De Alcanhiças, al menos, para alhá de tapones i albarcas, de cacharros i caramelos chega-mos algo de buono! Las panas de cuntrabando, por eisemplo, trocadas por farrapos.
I ambuolto chegórun eideias abançadas cun demónio na barriga que apuis stouran na más sangrenta reboluçon, que las Spanhas nunca biran.
Dezien: quien quier çapatos, bai al çapateiro que los dá de graça. Quien quier ua jaqueta ou calças nuobas, eirá al alfaiate, ua reilha, al ferreiro, un remédio al boticário. Todos dan, todos trabalhan i naide paga. La Spanha bai a tornar-se un paraiso, portuguesitos!
Beni a ber! I quien quejir acender un cigarro na paç i assossego i amor de la família? Si, aton que baia para ls einfiernos de Belzebu que l deia lhume! Arrespundiran ls nuossos. Até esto mos chegaba de la assossegada bila de Alcanhiças, cuincida, na stória de ls purmeiros reis, puls tratados de paç. Até esto d’alhá mos benie (l que amostra que siempre para delantre ye l progresso).
De Miranda!... quei?
Un die chegou a la puorta de la scuola un fidalgote mui angurbatado, a cabalho, nua potra.
Nós jogábamos a la segurielha culs piones.
El sien se abaixar preguntou: -por favor, dizia-me onde fica a casa tal?
Matracas, mui lampeiro, sien perder la lhaçada arrespundiu, acenhando: - “par’ende”.
- Obrigado! Bocé anda aqui nesta scola?
- Ando!
- Na quarta classe?
- Si.
- E já encontrou alguma vez nos livros de leitura: “par’ende”?!!!
- Se soubisse nun bos tenie andicado! Estes de Miranda!... Solo mos trazen esto. Fizo zolar l pion i cuntinou jogando.

... ten cuntinuaçon ...
José Francisco Fernandes - Padre Zé
01 de Febreiro de 1962

Sem comentários: